Quyển tùy bút của tôi có lưu đôi dòng thế này.
Hãy phân biệt rõ,
giữa điềm tĩnh và thờ ơ,
giữa cố chấp và kiên định.
Sau đó,
hãy trung thành với quyết định của bản thân.
Đi tốt con đường của mình,
Làm tốt việc của mình.
Nhưng, lằn ranh giữa kiên định và cố chấp nằm ở đâu?
Mong manh tựa làn khói mờ mịt. Tiến lên hay lùi lại. Nếu cố gắng mãi mà mọi sự đều như “hoa trong gương, trăng trong nước” thì đành sao?
Chạm vào, chợt vỡ tan từng mảnh.
Những thắc mắc khuấy nên trong tâm tưởng ngàn vạn câu hỏi Tại sao. Họ nói với tôi đủ điều, thì thầm giữa Giữ và Buông, giữa Được và Mất. Có ai trả lời thay tôi những câu hỏi lẩn khuất sau tấm màn ấy. Những mông lung trước những lựa chọn trong đời.
Chẳng còn nhớ do đâu bản thân lại ghi như thế, chỉ là ranh giới giữa cố chấp và kiên định tôi đã được quá nhiều những bài học.
Tôi từng đùa với bạn rằng:
– Khi mày thành công, người ta sẽ nói là mày kiên trì. Mày đã kiên định với niềm tin của bản thân, đạp bằng mọi chông gai thử thách để “tu thành chính quả”. Còn khi mày thất bại, mày cố gắng mãi chẳng đến được “cực lạc” thì cố chấp sẽ là thứ tạt thẳng vào mặt.
Đùa là thế, nhưng tôi tự hỏi có bao nhiêu người trong chúng ta hiểu rõ đâu là cố chấp, và đâu là kiên định.
Thiết nghĩ, sự cố chấp là nằm ở chỗ biết là không đúng mà vẫn đâm đầu vào, biết là việc sẽ chỉ cứ thế lặp đi lặp lại mãi không dứt, hoặc giả sẽ càng tồi tệ hơn mà vẫn cứ tiếp tục.
Ở công ty tôi có một đồng nghiệp. Cô ấy đã chán ghét công việc của mình. Mỗi ngày cô ấy đều than thở, phàn nàn về công việc, về sếp, về đồng nghiệp và về chế độ đãi ngộ, nhưng bảo nghỉ để tìm việc khác thì câu trả lời luôn là sự ngập ngừng. Cô ấy không muốn, hoặc không dám thoát ra khỏi “vùng an toàn” để thay đổi. Đây là cố chấp hay kiên định?
Hoặc giả như một người bạn khác của tôi. Ấy từng trong một mối quan hệ không còn phù hợp với mình. Cố gắng kéo dài một mối quan hệ mà cả hai đều đã biết điểm cuối. Dù đã khuyên bảo thế nào, phân tích ra sao hay tuyệt vọng đến nhường nào Ấy vẫn không nỡ buông bỏ. Nắm chặt một sợi dây thừng đến xước tay đổ máu. Bạn nghĩ đây là cố chấp hay kiên định?
Có phải chỉ khi nào đã quá bất lực và đau đớn, người ta mới chịu hiểu chữ Buông. Vậy, nếu sớm biết mình sai, hãy từ bỏ. Dù đã đầu tư bao nhiêu thời gian, bao nhiêu tâm sức, bao nhiêu tiền bạc cũng phải bỏ. Không bỏ được ngay lập tức thì học cách buông từ từ, từng chút một.
Buông, thực sự là một loại dũng cảm. Chẳng ai muốn làm lại từ đầu, chẳng ai thích những đổi thay. Nhưng, đời này lại vô thường. Chẳng ai có thể giữ mãi một thứ chẳng chảy trôi cả cuộc đời dài dằng dặc. Chúng ta rồi sẽ hiểu.
Bâng quơ đôi ba dòng suy nghĩ hiện lên khi nghĩ về từ “Tiếp tục”. Viết ra, để nhắn nhủ người khác, đồng thời để bản thân nhìn nhận lại những bài học của riêng phần mình.
