Đời người như ảo mộng, hỏi là tỉnh hay mơ?
Trang Tử từng viết trong “Trang Chu mộng hồ điệp”, kể rằng:
Có lần Trang Chu nằm mộng thấy mình hóa bướm, vui vẻ bay lượn, cứ ngỡ mình là bướm chứ nào phải là Chu. Đến khi tỉnh dậy, ông ngạc nhiên thấy mình là Chu chứ không phải là bướm. Trang Chu bất giác thốt lên:
– Là Chu nằm mộng thấy hóa bướm, hay là bướm nằm mộng thấy hóa Chu?
Lỡ như “bướm mộng hoá Chu” thì phải chăng cả cuộc đời phức tạp chỉ là một hồi mộng của bướm. Tôi vẫn thi thoảng tự vấn: Cuộc đời này là thực? Hay đến khi tỉnh lại rồi tất cả chỉ là giấc mơ của kẻ khác?
Phải chăng con người vẫn sống trong mê, mà trong mê có thực, trong thực lại có mê. Tựa như con chim bị nhốt trong lồng, một cái lồng nhỏ nằm trong cái lồng to, và lồng to lại nằm trong vòm trời rộng, thứ gì có giới hạn, đó đều là “lồng”?
Trong những mảnh vụn ký ức nhạt nhoà thuở bé, tôi nhớ rằng bản thân đã chẳng giống ai trong gia đình. Trong tôi luôn có gì đó thật kì dị. Mơ mộng, yên ắng, thơ thẩn nhìn trời ngắm đất, thắc mắc vạn câu hỏi Tại sao về thế gian này. Lớn lên, phải linh hoạt và thích nghi với đời, tôi rời bỏ, quên mất chính mình. Tựa như tâm trí lạc trong một màn sương, và còn chẳng biết mình lạc.
Bơ vơ, bất lực và trống rỗng.
Thời điểm đến, như có một hồi Boong vang lên trong tâm thức, từ lẳng lặng mờ nhạt, dần ngân lên inh ỏi, và rồi tôi tỉnh giấc. Những suy tư về bản thân trồi lên, những mảnh đau thương cũ kĩ được phủi bụi và sáng tỏ. Trong cái phút giây “bừng tỉnh” ấy, tôi thấy mình giống Trang Tử nằm mộng hóa thành bướm, vỗ cánh, nhẹ nhàng bình thản. Rồi, cũng trong một khoảnh khắc, tôi lại như “bướm hoá Chu”, vẫn là một con người, vẫn mang sức nặng của thế giới vật chất này. Tôi cảm thấy mình như vừa thức dậy từ một giấc ngủ sâu. Một tâm thức mới dần thành hình, cựa mình mở mắt, những hoài bão riêng và những câu hỏi dần được giải đáp.
Tôi vẫn là tôi, nhưng cũng không phải là tôi. Không còn những ngày tháng vật vờ vô định, mặc vô vàn nghĩ suy về quá khứ và tương lai nhấn chìm chính mình. Định ở hiện tại, khoảnh khắc sống chân thực nhất. Nhưng trong phút tĩnh tại, vẫn có những lúc tôi tách mình thành một phần khác, nép vào một góc, quan sát dòng cảm xúc chảy trôi và phản ứng bản thân với các tác động bên ngoài. Nhiều lúc tôi biết bản thân đang hiện diện tại đây, nhưng đồng thời ý thức cũng tách biệt, như xem những tấm phim về một người khác, một kẻ giống mình.
Có lẽ đây chính là tỉnh thức của riêng tôi. Gọi là tỉnh thức, lại tưởng như chìm nổi trong một giấc mộng lớn hơn. Có lẽ cuộc sống này thú vị chính là vì xúc cảm trôi nổi trong những xoắn ốc trải nghiệm không hồi kết. Có lẽ cuộc sống này ý nghĩa, không phải do câu hỏi lẫn câu trả lời, mà là những mịt mờ khi đặt ra những câu hỏi và hành trình vô định tìm lời hồi đáp.
Thôi thì, là mơ hay thực, là say hay tỉnh, chi bằng cứ sống hết mình trong thực tại này, để không phải nuối tiếc lúc rời đi. Nếu đã làm tất cả những gì nên làm, lựa chọn những điều mình tin tưởng, thì cho dù đó chỉ là mơ, ta vẫn sẽ mãn nguyện.
Mộng đẹp lồng trong mộng đẹp, chẳng phải rất tuyệt sao?
